Parool 23 maart 2001

Roek

HANS HOEKSTRA

Officiële naam: Corvus frugilegus volgens Linnaeus, maar volgens kranten in oostelijke provincies een ware terrorist. De Amsterdammers zijn dus gewaarschuwd nu een roekenkolonie is gesignaleerd in Amsterdam-Oost.

Kenmerken: Volgens het Prisma Vogelboek is deze kraaiachtige'zwart met purperen glans, grijswitte snavelwortel tot oog en kin'.Sinds 1977 een beschermde vogel. Wordt als nuttige opruimer van schadelijke insecten gezien, maar ook als storende herriemaker.

Wat zegt-ie dan? Klinkt als kaah, ook wel kaw-kaw, maar de roek beschikt over een repertoire aan krassende geluiden. Dat gekaah begint al vier uur 's morgens. Oostelijke kranten reppen van slapeloze mensen die ten einde raad zijn. Toen een Meppels meisje aan haar 89-jarige grootmoeder vroeg wat ze voor haar verjaardag wilde, antwoordde oma met een verbeten trek om haar gerimpelde mondje: 'Een alarmpistool!'

Watjes in de oren. Dan ben je er nog niet, want zoals een Meppelse krant onthulde: 'Het strafblad van deze beschermde vogel is aanzienlijk.'

Rooft blinkende voorwerpen? Nee, de roek is ook gevreesd om zijn dieptebommen. Ik hoef maar te citeren uit de krantenberichten die Michel Klemann uit Meppel op zijn roekensite heeft verzameld. 'Tielse is roekenpoep meer dan zat', 'Roeken leggen een poepdeken op Hoogeveens kerkhof', 'Dikke kledders in Almelo's glaasje bier' en 'Kerkgangers Waspik ontlopen poepsalvo'. Die kerkgangers in Waspik slopen de kerk via een omweg binnen, om zo niet het slachtoffer te worden van, zoals de plaatselijke verslaggever het aanduidt, 'grote witte vlaaien' die de roeken vanuit de hoge bomen bij de kerk lieten vallen.

Niets aan te doen? Erop schieten mag niet en evenmin mogen de legsels worden verstoord sinds de roek zijn beschermde status heeft. Voor 1977 gebeurde dat wel. Zo werden in de jaren twintig de roekennesten op de voormalige Oosterbegraafplaats zonder pardon uit de bomen gekieperd. Na de oorlog ging de roekenstand hard achteruit. Volgens het boek Sijsjes en drijfsijsjes, over de vogels van Amsterdam, verdween de roek hier in de stad na 1966 als broedvogel.

Om nu weer terug te keren. Dat stond niet geheel juist in de krant. Volgens hetzelfde Sijsjes en drijfsijsjes zat er al in 1994 een kolonie aan de Spaklerweg, tegenover het gebouw van de Postbank, ook Amsterdam-Oost. Wat kun je er tegen doen? Niet veel als je de krantenberichten moet geloven, want alles is al geprobeerd: knalapparatuur, geluidswagens, opblaasbare vogels en echte haviken.

Nog een tip? Ga niet in de buurt wonen van hoge bomen, of steek anders een paraplu op.