(Artikel uit Gelderlander 25 maart 2003)

Roek heeft z'n vaste plekken in rivierenland

Door onze verslaggever

CULEMBORG - De roeken rukken op in Rivierenland. De vogel vindt steeds vaker een vaste stek in tal van dorpen en steden, soms met alle overlast van dien. Een grove telling wijst op een aantal van ongeveer 1500 roeken.

De Corvus Frugilegus, oftewel de roek, heeft zich definitief genesteld in de Culemborgse bebouwde kom. Zo'n 25 roeken bouwden vorig jaar voor het eerst hun nesten aan de Beethovenlaan. Het was de vraag of het plekje was bevallen. Ja dus. Het aantal roeken lijkt te zijn verdubbeld en de bouw van de opvallend grote nesten is in volle gang.

Culemborg klaagt nog niet over de vogels, maar wie op internet rondbladert, stuit op tal van verhalen over overlast van roeken in de bebouwde kommen in het oosten des lands.

De vogelsoort rukt langzaam maar gestaag op richting het westen. En door verjaging door boeren of haviken nestelen roeken steeds vaker in de bebouwde kom. De kolonie aan de Beethovenlaan is één van de eerste in het Rivierengebied midden tussen de bebouwing.

Van vroeg tot laat maken roeken (soms oorverdovende) herrie en ze poepen de hele buurt wit. Via diverse rechtszaken probeerden omwonenden van een kolonie af te komen. Tot nog toe vergeefs, want de beesten zijn beschermd en mogen niet worden bejaagd. Zelfs klagers met briefjes van de huisarts over slaaptekort redden het tot nog toe niet voor de rechter als ze een afschietvergunning willen afdwingen. "Het lawaai dat die beesten maken zo lang het licht is, is soms beangstigend. Het lijkt soms wel op die film van Hitchkok hier. Het is dit jaar ook al vele malen erger dan vorig jaar", weet M. Sporkslede die vrijwel onder de kolonie woont aan de Schubertstraat. "Ik ben erg voor de natuur, maar dit vind ik niet plezierig. Maar eerlijk gezegdhebben we hier meer last van leerlingen van het KWC die hun rommel bij ons in de struiken gooien. Dus zolang mensen zich beestachtig gedragen vind ik niet dat wij mogen klagen over de overlast van beesten." 

Bij de gemeente, de vogelonderzoekers van de Sovon en de provincie Gelderland zijn nog geen klachten bekend over de roekenkolonie in Culemborg. Provincieambtenaar T. Dikker zegt dat de kolonie wellicht aan de Beethovenlaan is neergestreken omdat hun eerdere woonplaats door bijvoorbeeld de dijkverzwaring is gekapt. "Of ze zijn met succes verjaagd. De roekenstand in zijn geheel is na een forse groei in de jaren negentig nu redelijk stabiel. Ze mogen niet worden bejaagd en nesten mogen ook niet worden verwijderd van de wetgever. Met veel en langdurig herrie maken, kunnen de beesten worden verjaagd. Het is dan echt een kwestie van de aanhouder wint. Het enige dat echt goed helpt is de bomen te kappen nadat de nesten er een keer zijn uitgewaaid", weet de provinciale roekendeskundige. 

De Culemborgse kolonie is een kleintje.

Bij Tiel zitten er twee met 150 tot 300 nesten. A.van Dijk weet ook van een kolonie van 1000 nesten. "Maar vijftig tot honderd nesten is zo'n beetje het gemiddelde bij de ongeveer 230 kolonies in Gelderland waar de beesten vooral in de laag gelegen vochtig gebieden nestelen. Verjagen kan alleen met langdurig en veel herrie. Of met de brandspuit erop. Maar dat mag niet", weet de Sovon-woordvoerder.

Dikker van de provincie - waar de folder 'Roeken , lust of last? is op te vragen - kent een groot nadeel van verjagen. "Dan zitten ze het jaar daarop misschien op een plek waar ze nog meer overlast veroorzaken. Het beste zijn preventieve maatregelen. Zorgen dat er genoeg bosjes met hoge bomen in het buitengebied zijn die desnoods beschermd worden in het bestemmingsplan."